Văn học Nam Bộ cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX vốn là một mảng văn học phong phú, độc đáo, nhưng do nhiều lý do đã không được quan tâm nghiên cứu thích đáng, do đó đến bây giờ vẫn còn nhiều khoảng trắng.
Cuốn sách này của chúng tôi là tập hợp những bài báo được viết trong hơn mười năm nay, phần lớn đã được công bố trên các tạp chí Nghiên cứu Văn học, Phát triển Khoa học và Công nghệ, Khoa học Xã hội, Nhà văn… Đó là những cố gắng của chúng tôi nhằm bổ khuyết cho những khoảng trắng đó của văn học Nam Bộ.
Cuốn sách được chia làm hai phần. Phần đầu gồm những bài viết chung, phần hai là chân dung của một số nhà văn Nam Bộ ở cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. Ngoài ra, chúng tôi cũng có một số bài viết về các giai đoạn sau của văn chương phương Nam, như về văn học đô thị Nam Bộ giai đoạn 1945 - 1954, một số vấn đề đang được quan tâm như văn học thị trường ở TP. Hồ Chí Minh, đặc điểm của người viết trẻ ở TP. Hồ Chí Minh.
Trong lần in thành sách này, chúng tôi có bổ sung và cập nhật các thông tin mới, như về tiểu sử của các nhà văn Trương Duy Toản, Mộng Tuyết, Trúc Hà, Vũ Anh Khanh; thời điểm in thành sách của tiểu thuyết Hà Hương phong nguyệt của Lê Hoằng Mưu; thời điểm xuất hiện bản dịch đầu tiên của Hồng lâu mộng….
Xin chân thành cảm ơn Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh đã giúp đỡ để cuốn sách có thể ra mắt bạn đọc.
Do hiểu biết và năng lực có hạn, chắc chắn tập sách của chúng tôi vẫn còn có những thiếu sót, rất mong được sự đóng góp của các nhà nghiên cứu và quý độc giả.
Võ Văn Nhơn - Nguyễn Thị Phương Thúy