Kính thưa đồng bào và chiến sĩ cả nước;
Kính thưa các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước Lào và Campuchia;
Kính thưa các bạn bè quốc tế và kiều bào ở nước ngoài.
Trước hết, tôi xin thay mặt gia đình tỏ lòng biết ơn sâu sắc, cảm ơn lãnh đạo Đảng và Nhà nước, quân đội cùng đồng bào và chiến sĩ cả nước đã tạo mọi điều kiện để thực hiện tâm nguyện cuối cùng của ba chúng tôi là trở về quê hương.
Chúng tôi hiểu rõ hơn ai hết rằng mọi lời ca ngợi đối với Đại tướng là lời ca ngợi đối với Bác Hồ, với các thế hệ lãnh đạo của Đảng, với tất cả đồng bào và chiến sĩ đã hy sinh và đóng góp bằng tâm trí và máu xương trong hai cuộc kháng chiến vừa qua. Đấy là lời ca ngợi đối với tất cả những người con ưu tú của nước Việt đã ngã xuống để bảo vệ và gìn giữ mảnh đất này. Để tỏ lòng biết ơn, không có lời nào có thể diễn đạt hết được tấm lòng của gia đình.
Tuổi thọ của Đại tướng đến những năm vừa qua, sức khỏe của Đại tướng và tuổi thọ của Đại tướng đến những ngày qua là nhờ tấm lòng của tất cả mọi người, hàng triệu người dân Việt Nam, từ các thế hệ đã qua hai cuộc chiến tranh khốc liệt nhất trong lịch sử dân tộc, đến những thế hệ thanh niên, thiếu nhi chưa bao giờ biết đến tiếng bom.
Xin phép được tỏ lời cảm ơn riêng đến quân đội, Bệnh viện Quân y 108, tập thể A11 và tất cả những y, bác sĩ liên quan đã chăm sóc Đại tướng đến những giây phút cuối cùng.
Trong những phút này, xin phép được ngẩng đầu tạ ơn tiên tổ của đất nước Việt Nam, tạ ơn anh linh của tất cả những anh hùng liệt sĩ từ hàng nghìn năm nay đã ngã xuống vì mảnh đất này và luôn luôn đồng hành cùng Đại tướng trong cuộc trường chinh và cho đến phút cuối cùng.
Đại tướng cả đời vì nước vì dân và lúc mất đi chắc chắn tinh thần của Đại tướng sẽ hòa vào tinh thần của hàng trăm, hàng chục triệu người dân nước Việt, biến thành sức mạnh vì một nước Việt Nam hùng cường và thịnh vượng.
Xin cảm ơn!”.
Võ Điện Biên
Khi cuốn sách Những vị tướng lừng danh (của Duncan Townson xuất bản ở London) đưa Tướng Giáp vào danh sách 21 vị danh tướng trong vòng 25 thế kỷ, thì cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân Việt Nam vừa kết thúc thắng lợi bằng mệnh lệnh: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa, táo bạo, táo bạo hơn nữa, tranh thủ từng giờ từng phút, xốc tới mặt trận, giải phóng miền Nam. Quyết chiến và toàn thắng”. Và 20 năm sau, người thiết kế cuộc chiến tranh xâm lược của Mỹ ở Việt Nam (Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert S. McNamara), đã đến Việt Nam và thừa nhận: “Tôi rất tự hào là đối thủ của Đại tướng Võ Nguyên Giáp”.
Trong những ngày đau thương vừa qua của dân tộc Việt Nam khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua đời, các kênh truyền thông quốc tế và trong nước lại một lần nữa truyền đi lời của Tướng Pháp Marcel Bigeard “xin ngả mũ chào bái phục Tướng Giáp” và lời các tướng Mỹ, Anh thừa nhận Tướng Giáp là “Một thống soái quân sự cỡ lớn” (Đại tướng William Westmoreland), “Một trong những thống soái lớn nhất của tất cả các thời đại” (Đại tướng Peter MacDonald). Nguyên Đại sứ Trung Quốc Trương Đức Duy, nay là Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Trung - Việt chia sẻ: “Gọi Đại tướng Võ Nguyên Giáp là danh tướng thì không đủ mà phải là Đại danh tướng. Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua đời, không chỉ là mất mát to lớn của nhân dân Việt Nam, mà còn là niềm tiếc thương của nhân dân Trung Quốc”. Nhưng trên hết vẫn là tình cảm và niềm tiếc thương của đồng bào, đồng chí, quân - dân từ mọi miền Tổ quốc dành cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp - vị đại tướng của nhân dân. Chỉ trong những ngày đại tang, đã có triệu triệu tấm lòng, hàng vạn tiếng nói, hàng ngàn bài viết của mọi lứa tuổi, mọi tầng lớp nhân dân, từ miền rẻo cao cho tới đồng bằng, từ thôn quê đến đô thị, từ biên giới đến hải đảo, hướng về Đại tướng, ca ngợi ông, khâm phục ông, thương nhớ ông, tự hào về ông, hứa hẹn với ông... Ấy cũng là với lịch sử và đất nước, với Bác Hồ và sự nghiệp cách mạng theo con đường của Bác, với tương lai và tiền đồ của dân tộc trong thế giới đương đại. Dường như cả dân tộc trong những ngày vừa qua và hôm nay, đã một lần nữa kết thành một khối, chung một tấm lòng, trọn một niềm tin với Bác Hồ và Tướng Giáp, cùng phấn đấu vì một nước Việt Nam giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Góp phần thiết thực vào tình cảm, tiếng nói chung của cả nước và anh em bạn bè trên thế giới, Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh và Hội Khoa học Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh tập hợp những bài viết, bài trả lời phỏng vấn, bài cảm nghĩ của nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế dành cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong cuốn sách Đại tướng trong lòng dân. Sách gồm bốn phần:
- Phần Một: Niềm tiếc thương vô hạn;
- Phần Hai: Niềm tin trong lòng dân và bạn bè quốc tế;
- Phần Ba: Niềm tự hào dân tộc;
- Phần Bốn: Tướng huyền thoại trở về lòng Đất Mẹ.
Tuy phân chia vậy, nhưng chỉ là để sách có bố cục mà thôi, bởi thực tế mỗi bài viết đều có cả tấm lòng, đức tin và niềm tự hào với vị tướng huyền thoại. Do khuôn khổ một cuốn sách nên chưa thể tập hợp đầy đủ, toàn diện những bài viết, bài nói, bài cảm của tất cả mọi người dân trên mọi miền Tổ quốc và các nước. Dù thế, cuốn sách cũng vẫn muốn thể hiện đầy đủ, vẹn nguyên tình cảm, tâm tư, nguyện ước từ mọi tấm lòng người dân ở mọi miền Tổ quốc và bạn bè khắp năm châu dành cho vị đại tướng kính yêu Võ Nguyên Giáp. Nhân đây Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh, Hội Khoa học Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh chân thành cảm ơn các cơ quan ngoại giao, cơ quan khoa học, cơ quan thông tấn báo chí, truyền hình trong và ngoài nước; cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, các nhà ngoại giao trong và ngoài nước, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu trong và ngoài nước, nhà nhiếp ảnh trong và ngoài nước, các tác giả bài viết, bài nói và đồng chí, đồng bào, những bạn bè của Việt Nam... Cảm ơn những tấm lòng đã dành cho Đại tướng, cho nhân dân Việt Nam, đã cung cấp thông tin, bài, ảnh cho cuốn sách để sớm đến với độc giả Thành phố và cả nước nhân ngày chung thất vị Đại tướng của nhân dân Việt Nam. Cả dân tộc đã và đang học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Chỉ một lời dạy của Người “Dĩ công vi thượng” mà Đại tướng Võ Nguyên Giáp suốt cuộc đời cầm quân, cho đến khi trở về với nhiệm vụ dân sự và cuộc sống đời thường, ông luôn tâm niệm và hành động vì lợi ích Tổ quốc và nhân dân trên hết; ông không chỉ trở thành vị tướng cầm quân giỏi, mà còn là nhà ngoại giao, nhà văn hóa, nhà báo, nhà khoa học, nhà giáo nhiều tài năng. Thiết tưởng tấm gương của Tướng Giáp sẽ vô cùng thiết thực với mỗi người dân yêu nước Việt Nam hôm nay và ngày mai. Xin trân trọng giới thiệu với nhân dân và bạn đọc cuốn sách Đại tướng trong lòng dân, như một nén tâm nhang của những tấm lòng hướng về vong linh Đại tướng.
Hội khoa học Lịch sử Nhà xuất bản Tổng hợp
Thành phố Hồ Chí Minh Thành phố Hồ Chí Minh
Phó chủ tịch Giám đốc - Tổng biên tập
PGS. TS. Hà Minh Hồng Nguyễn Thị Thanh Hương