Có bao giờ bạn tự hỏi, làm thế nào để nắm được lịch sử của vùng đất Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh này trong suốt hơn 325 năm nhiều biến động chỉ bằng cách đọc một cuốn sách?
Các bạn đang cầm trên tay cuốn Đọc một hơi Lịch sử Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh, nằm trong loạt sách Đọc một hơi Lịch sử, Văn hóa Việt Nam do Tằm Books tổ chức. Loạt sách này nhằm mang lại cho bạn đọc góc nhìn tổng thể, bao quát, dễ nắm bắt đối với những đặc điểm, biến thiên của một miền đất, một cộng đồng, một lĩnh vực cụ thể v.v… Các tác giả Tằm Books hợp tác thực hiện đều là những học giả, cây viết già dặn, có nghiên cứu, hiểu biết sâu sắc đối với mỗi vấn đề, song trình bày rõ ràng, dễ hiểu, gần gũi với bạn đọc phổ thông. Do vậy, bộ sách vẫn đảm bảo được độ khả tín về thông tin cũng như tinh thần khoa học cần có, dù lược bỏ các chú thích cũng như trích dẫn hàn lâm.
Với riêng cuốn sách Đọc một hơi Lịch sử Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh, bạn đọc có thể dễ thấy những lớp trầm tích văn hoá, những đoàn người thiên di khai phá vùng đất mới, những vận động, đổi thay về tư tưởng, đời sống, kinh tế, xã hội, chính trị. Trong suốt chiều dài lịch sử kiến tạo, hình thành nên vùng đất, con người nơi đây từng có vô vàn khó khăn, cùng những thuận lợi, từng diễn ra những trận chiến khốc liệt, cũng như những khoảng lặng yên bình. Đọc một hơi chặng lịch sử ấy, ta dễ thấu hiểu hơn, cảm thông hơn, cũng như trân trọng hơn đối với vùng đất, con người Sài Gòn - Hồ Chí Minh, đặc biệt là khối tính cách phóng khoáng, tự do, linh hoạt đặc trưng của những con người cư tụ trong miền đất này.
Về cấu trúc, sách được chia thành các mục tương ứng với từng giai đoạn phát triển của Thành phố:
- Những cư dân của vùng đất cổ: Vùng đất Nam Bộ và Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh trước thế kỷ XVII (1698)
- Tiền nhân mở cõi: Sài Gòn - Gia Định từ thế kỷ XVII đến giữa thế kỷ XIX (1859)
- Sài Gòn thời Pháp thuộc: Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định từ 1859 đến 1945
- Đấu tranh để thống nhất: Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định từ 1945 đến 1975
- Hòa bình và phát triển: Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh từ 1975 đến nay.
Trong đó mỗi giai đoạn đều điểm qua những những sự kiện nổi bật, những con người đã đặt dấu ấn lên vùng đất: từ khai phá, ổn định cho đến đấu tranh, phát triển vùng đất lịch sử hào hùng này. Trong quyển sách này, nhóm tác giả không chỉ khai thác những câu chuyện chính trị, lịch sử như thường thấy mà còn cố gắng đưa vào những câu chuyện mang nhiều màu sắc văn hoá: từ những kiến trúc nổi tiếng, đời sống thị dân, đời sống văn nghệ, ẩm thực, thời trang đến làng sách Sài Gòn, làng báo Sài Gòn, cũng như những phong tục tập quán của một vùng Gia Định không quá xa xưa.
.Sách còn cung cấp nhiều hình ảnh, bản đồ có giá trị về Sài Gòn - Gia Định xưa giúp bạn đọc hình dung rõ hơn về thành phố này trong những bối cảnh thời gian khác nhau. Xen vào đó là những tấm ảnh về Thành phố Hồ Chí Minh ngày nay tuyệt đẹp của nhiếp ảnh gia Minh Hòa, giúp bạn đọc dễ dàng hơn kết nối giữa hiện tại và quá khứ, để thêm hiểu biết và thương yêu thành phố này.
