Qua 30 năm đổi mới (1986 - 2016), việc nghiên cứu lý luận, khảo sát thực tiễn về Đảng và công tác xây dựng Đảng để lại nhiều dấu ấn quan trọng, trong đó có hai điểm lớn cần được khẳng định. Một là, có nhiều nghị quyết chuyên đề về xây dựng Đảng rất đáng được quan tâm như Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu (lần 2) Ban Chấp hành Trung ương khóa VIII về Một số vấn đề cơ bản và cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay (Nghị quyết số 10-NQ/TW, ngày 2 tháng 2 năm 1999); Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay (Nghị quyết số 12-NQ/TW, ngày 16 tháng 01 năm 2012); Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ (Nghị quyết số 04-NQ/TW, ngày 30-10-2016). Những nghị quyết đó thể hiện sự kiên quyết, kiên trì, bản lĩnh, quyết tâm chính trị của Đảng đối với công tác xây dựng Đảng vì sự trường tồn của dân tộc, tự do, hạnh phúc của nhân dân.
Hai là, có nhiều công trình nghiên cứu có giá trị về công tác xây dựng Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng như Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995 của PGS.TS. Mạch Quang Thắng; cuốn Công tác xây dựng Đảng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb. Lao động, Hà Nội, 2001 của TS. Bùi Đình Phong - TS. Phạm Ngọc Anh; cuốn Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng trong thời kỳ mới, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2004 của GS. TS. Nguyễn Phú Trọng - PGS. TS. Tô Huy Rứa - PGS. TS. Trần Khắc Việt; cuốn Xây dựng, chỉnh đốn Đảng một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005 của GS. TS. Nguyễn Phú Trọng; cuốn Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Lý luận chính trị, Hà Nội, 2005 của TS. Phạm Ngọc Anh - PGS. TS. Bùi Đình Phong; cuốn Một số vấn đề trong tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb. Lao động, Hà Nội, 2005 của PGS. TS. Bùi Đình Phong - TS. Phạm Ngọc Anh; cuốn Đảng Cộng sản Việt Nam những vấn đề cơ bản về xây dựng
Đảng, Nxb. Lao động, Hà Nội, 2007 của GS. TS. Mạch Quang Thắng; cuốn Đảng Cộng sản Việt Nam 80 năm xây dựng và phát triển, Nxb. Chính trị - Hành chính, Hà Nội, 2010 của Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh; v.v..
Cần phải khẳng định giá trị to lớn của những công trình nêu trên và nhiều công trình khác. Tuy nhiên thực tiễn luôn vận động, hết sức đa dạng, phong phú. Đảng ta nhiều lần chỉ ra rằng: “Đất nước ta đang trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế, xây dựng, phát triển với quy mô ngày càng lớn, một bộ phận cán bộ lãnh đạo quản lý nắm giữ khối lượng tài sản, nguồn vốn lớn của tập thể, của Nhà nước; đó là môi trường để chủ nghĩa cá nhân vụ lợi, thực dụng phát triển. Trong khi đó, các thế lực thù địch không từ bỏ âm mưu và hoạt động “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tăng cường hoạt động chống phá, chia rẽ nội bộ Đảng và phá hoại mối quan hệ gắn bó giữa Đảng với nhân dân, làm suy yếu vai trò lãnh đạo của Đảng”(1).
Cùng với diễn biến của tình hình trong nước và thế giới, công tác xây dựng Đảng - bên cạnh kết quả đạt được- “vẫn còn không ít hạn chế, yếu kém, thậmchí có những yếu kém, khuyết điểm kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ chậm được khắc phục, làm giảm sút lòng tin của nhân dân đối với Đảng, nếu không được sửa chữa sẽ là thách thức đối với vai trò lãnh đạo của Đảng và sự tồn vong của chế độ”(1). Đại hội XII của Đảng chỉ rõ “tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa bị đẩy lùi; có mặt, có bộ phận còn diễn biến phức tạp hơn… Năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của không ít tổ chức Đảng còn thấp, thậm chí có nơi mất sức chiến đấu”(2).
Những hạn chế, khuyết điểm trên đây “làm cho Đảng ta chưa thật sự trong sạch, vững mạnh, làm giảm lòng tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ”(3).
Cần phải nhận thức có chất lượng khoa học và cách mạng rằng những vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay là những vấn đề quan trọng, khó và kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ, chưa có những giải pháp đủ mạnhđể khắc phục giải quyết.
Để góp phần vào công tác xây dựng Đảng hiện nay, theo chúng tôi, cần phải trở về với tư tưởng Hồ Chí Minh. Cần phải khẳng định rằng tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng và xây dựng Đảng còn nguyên giá trị và mãi mãi soi sáng nhiệm vụ xây dựng Đảng. Với suy nghĩ đó, tôi viết cuốn sách mỏng với mục đích trở lại hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam, trên cơ sở đó khẳng định muốn xây dựng Đảng có hiệu quả, khắc phục giải quyết những suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ phải lấy tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng; học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Sách đề cập một số vấn đề cơ bản, cấp bách, được kết cấu 3 chương:
Chương 1: Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam
Chương 2: Tư tưởng Hồ Chí Minh - Nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam
Chương 3: Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh
những ý kiến chân thành góp phần nâng cao chất lượng sách ở những lần tái bản.
Xin trân trọng và chân thành cảm ơn Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh mấy năm qua đã tạo điều kiện in một số công trình nghiên cứu của cá nhân tác giả.
Hà Nội, cuối năm 2016
TÁC GIẢ