“Trên niên biểu lịch sử Việt Nam, thời gian từ sau Cách mạng Tháng Tám đến Toàn quốc kháng chiến hiện ra với những giá trị văn hóa và ý nghĩa lịch sử đặc biệt. Đây không phải là lần đầu tiên dân tộc Việt Nam giành lại được độc lập, nhưng đây là lần đầu tiên mà cùng với việc giành lại được độc lập, con người Việt Nam còn xây dựng một chế độ chính trị - xã hội khác hẳn với trong quá khứ. Cho nên 16 tháng nói trên là chặng đầu trên con đường xã hội Việt Nam chuyển qua một quỹ đạo lịch sử khác ở đó nó vừa phải tái tạo bằng những yếu tố vốn có vừa bị khuôn nắn bởi một hoàn cảnh quốc tế mới lạ. Việc tìm hiểu thời gian tuy ngắn ngủi nhưng quan trọng này trên cơ sở những tư liệu báo chí hiện có vì vậy có thể góp phần làm sáng tỏ nhiều vấn đề của xã hội Việt Nam từ Cách mạng Tháng Tám trở đi”.
Bộ sách Từ Cách mạng Tháng Tám đến Toàn quốc kháng chiến - Tư liệu và Suy nghĩ gồm 700 tư liệu, trong đó có 600 tư liệu lịch sử và 100 tư liệu văn học nghệ thuật cùng một số tư liệu phụ, được tác giả Cao Tự Thanh tập hợp và chỉnh lý công phu trên bảy tờ báo chữ Việt gồm Việt Nam Dân quốc công báo, Tạp chí Sự thật, báo Cứu quốc, Quốc hội, Độc lập, Trung Bắc chủ nhật, Nam Kỳ từ tháng 8. 1945 đến tháng 12. 1946. Theo ông thì “… trong phạm vi những gì đã được biết tới, mảng báo chí này cũng trình hiện một quá trình lịch sử phong phú và sinh động với nhiều tư liệu cụ thể và chính xác có thể góp phần điều chỉnh và thay đổi những cách nhìn nhiều khi phiến diện hay cực đoan trong các công trình và giáo trình về lịch sử Việt Nam thời gian 1945 – 1946 trước nay... Các nhà nghiên cứu lịch sử có thể tìm thấy ở đây nhiều tư liệu về khu vực hành chính, tên các đường phố trong nội thành và làng xã ở ngoại thành Hà Nội, các nhà nghiên cứu ngữ văn có thể tìm thấy ở đây nhiều cứ liệu về một thời kỳ trong lịch sử ngôn ngữ và văn chương tiếng Việt, chẳng hạn các từ Mọi, Cao nguyên Mọi chỉ các dân tộc ít người và vùng Tây Nguyên phổ biến trong văn nói và văn viết đương thời hoàn toàn không có hàm ý khinh miệt. Và tương tự báo chí Việt Nam nửa sau thế kỷ XIX sau khi xuất hiện đã mau chóng trở thành “bà đỡ” cho dòng văn chương quốc ngữ, báo chí Việt Nam 1945 – 1946 cũng là nơi lưu giữ nhiều tác phẩm văn học của các chiến sỹ cách mạng và nhà văn nhà báo, cung cấp những tư liệu sinh động về phong trào cách mạng cũng như sinh hoạt xã hội cả trước lẫn sau Cách mạng Tháng Tám, đây cũng là một nguồn bổ sung quan trọng về tư liệu văn học nghệ thuật thời gian 1945 – 1946”.
Bộ sách Từ Cách mạng Tháng Tám đến Toàn quốc kháng chiến - Tư liệu và Suy nghĩ hy vọng sẽ giúp bạn đọc có một cái nhìn cụ thể, chân thực và có hệ thống về các sự kiện có giá trị lịch sử ở Việt Nam trong giai đoạn nói trên…
