Việt Nam và Campuchia là hai quốc gia láng giềng trên bán đảo Trung Ấn có lịch sử hình thành phát triển hàng ngàn năm. Từ thế kỷ XIX đến nay Việt Nam và Campuchia cùng với Lào có chung những vấn đề lịch sử, từ hiểm họa ngoại xâm, đấu tranh giải phóng dân tộc, đến quan hệ quốc tế và khu vực, hợp tác và phát triển… Đặc biệt là trong khoảng nửa thế kỷ kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ Việt Nam và Campuchia có không ít những thăng trầm, nhưng chủ yếu và thường xuyên vẫn là láng giềng, hữu nghị, hợp tác và phát triển.
Có một thời sau khi chung một chiến hào kháng chiến chống ngoại xâm, Campuchia lâm vào nạn diệt chủng và Việt Nam cũng bị lực lượng do Pôn Pốt cầm đầu tấn công; hai nước lại một lần nữa chung tay diệt trừ hiểm họa, chung tay làm hồi sinh một dân tộc đã trở thành nạn nhân của nạn diệt chủng ấy. Trong khó khăn hoạn nạn, người Việt vẫn thường sống theo đạo lý “Tối lửa tắt đèn có nhau” và Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn thường chỉ dạy “Giúp nhân dân nước bạn tức là mình tự giúp mình”; Thủ tướng Campuchia - Hun Sen cũng từng minh định rằng: “Việt Nam đã phải trả một cái giá rất cao khi giúp đỡ Campuchia. Vừa hy sinh tính mạng của dân, quân, vừa hy sinh tài sản, vừa hy sinh chính trị, ngoại giao. Vấn đề này không quên được”(1). Thực tế đã cho thấy sự sáng ngời chính nghĩa của việc giúp đỡ lẫn nhau giữa hai quốc gia láng giềng cả trong quá khứ, hiện tại và tương lai; tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống Việt Nam - Campuchia được xây dựng qua những năm tháng đấu tranh gian khổ vì độc lập dân tộc, hạnh phúc của nhân dân là tài sản vô giá, đã và đang được giữ gìn, bảo vệ và phát triển mãi mãi.
Cuốn sách Việt Nam - Campuchia 50 năm quan hệ hữu nghị, hợp tác (1967 - 2017) là sưu tập thông tin nhằm cung cấp những hiểu biết cơ bản về mối quan hệ truyền thống và đương đại của hai nước láng giềng liền sông liền biển Việt Nam - Campuchia, được trình bày dưới dạng Hỏi - Đáp giúp bạn đọc dễ tiếp cận hơn. Hy vọng cuốn sách sẽ hữu ích cho tất cả chúng ta - những người đang quan tâm đến quan hệ láng giềng ấy, những người đang vun đắp và trông đợi những mùa hoa trái thơm ngát tình hữu nghị gắn bó mật thiết hai dân tộc bên bờ Mê Kông - Cửu Long.
----------------------------------
1. Hồ Điệp, Việt Nam - Campuchia: cùng thắp ngọn lửa niềm tin,Bác điện tử Đài Tiếng nói Việt Nam, ngày 7/1/2014.
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 6/2018
Nhóm tác giả