Đây là tác phẩm giàu tham vọng và ý thức đổi mới nghệ thuật tiểu thuyết của Nhất Linh sau khi ông lùi xa chính trường để gắn bó trở lại với văn chương.
Tác phẩm đã khắc họa đời sống mọi mặt của các nhân vật cư ngụ trong một khu xóm - như nhân quần nông thôn có tính điển hình: từ chuyện tình cảm giữa Mùi và Siêu, giữa Bé và Đỗi; chuyện gia đình bác Lê nghèo khó, cơ cực, nhiều cãi vã song cũng có khi êm đềm; chuyện vợ chồng cậu Ấm; cho đến chuyện ông Năm Bụng - người cha mặc cho khó khăn nuôi con ăn học cho thành người...
Với tác phẩm này, Nhất Linh đã chạm đến những biến chuyển ngấm ngầm bên dưới vẻ thanh bình của làng quê giữa thế kỷ XX.
“Tôi cũng cho rằng - có thể tôi chủ quan - Xóm Cầu Mới là tác phẩm hay nhất của Nhất Linh, trên cả Bướm trắng, trên cả Đôi bạn, hai tác phẩm vẫn thường được đánh giá cao nhất trong sự nghiệp trước tác của ông. Ngoài ra tôi cũng tin rằng thân phụ tôi tâm đắc nhất tác phẩm này.” - Nhà văn Nguyễn Tường Thiết
“Ông tạo ra một xã hội nhỏ, trong đó mỗi nhân cách giàu nghèo đều có tương quan mật thiết với nhau. Mỗi chân dung nhân vật đều linh hoạt và sâu sắc về dung mạo cũng như về đời sống tâm linh.” - Nhà phê bình Thụy Khuê
THÔNG TIN TÁC GIẢ
- Nhất Linh – Nguyễn Tường Tam (1906 - 1963): nhà văn, nhà báo, chính trị gia quan trọng của Việt Nam. Là người sáng lập và đóng vai trò trụ cột của nhóm Tự Lực Văn Đoàn. Ông cũng là một trong những nhà văn có ảnh hưởng lớn trong tiến trình đổi mới tiểu thuyết Việt Nam nửa đầu thế kỷ XX.
- Các tác phẩm nổi tiếng: Đoạn tuyệt (1935), Lạnh lùng (1936), Đôi bạn (1937), Bướm trắng (1939), Xóm Cầu Mới (1940-1957)…
